ARMUTTA MEMELİ PAS HASTALIĞI

Hastalık Tanımı :



Fungusun ara konukçusu ardıç ağaçlarıdır. Ardıç ağaçları üzerinde oluşun basidiosporlar ilkbaharda doğaya yayılarak armut ağaçlarında enfeksiyonları oluşturur. Basidospor uçuşları Nisan, Mayıs aylarında 40 günlük süre içinde olmaktadır.

İlk enfeksiyonlardan 22-29 gün sonra armut yapraklarının üst yüzünde sarımsı -kahverengi spermogonium (piknit) denilen kabarcıklar oluşur ve olgunlaşırlar. Yaprağın alt yüzeyinde ise spermogonium lekesinin altında enfeksiyondan 78-98 gün sonra (Temmuz ayında esium tümörü oluşur, bu tümörler üzerinde ağustos - Eylül aylarında esium keseleri ve bu keselerde esiosporlar meydana gelir. Esiosporlar Eylül - Ekim aylarında esium keselerinin patlamasıyla doğaya boşalırlar.

Böylece armut yapraklarının alt yüzünde oluşan esiosporlar civarda bulunan ardıç ağaçlarının sürgün ve dallarını enfekte ederler. Enfekteli ardıç ağacı dallarında bir yıl sonra (Eylül - Ekim) fusoit şeklinde tümörler ve tümörlerde de şubat ayında spor dilleri oluşur. Spor dilleri koyu kahverenginde olup binlerce teliosporla kaplıdır ve minimum 5 C maximum 20° C'de oluşurlar. Armut ağaçlarını enfekte eden basidiosporlar teliosporlardan oluşur. Basidiosporlarm oluşabilmesi için en az 1/2 saat yağmur yağdıktan sonra 14 saat kuru hava gereklidir.

G.fuscum esial dönemini armut ve ahlat, telial dönemini ise Juniperus ox) cedrus L. ve J.excelsa Bieb, ardıç türleri üzerinde geçirmektedir, ardıçlar üzerinde bulunan telial tümörler 4-5 yıl canlı kalır ve her yıl spor dilleri oluşturarak enfeksiyon kaynağı olurlar.
Yaşayış :
Hastalık yapraklarda, meyvelerde, meyve saplarında ve yeni oluşan sürgünlerde belirti oluşturmaktadır. Yapraklarda yazın üst yüzeyde kırmızı, yuvarlak veya uzunca lekeler görülür. Lekelerin ortası kabarık durumdadır ve yakından bakılınca küçük siyah noktacıklar şeklinde piknitler görülebilir. Bu lekelerin bulunduğu yerlerde yaprağın alt yüzeyinde içinde esiosporlar bulunduran meme şeklinde çıkıntılar oluşur. Aynı oluşumlar meyve ve dallar üzerinde de görülür. Yapraklarda görülen spermogonium ve esium lekeleri yaprakların dökülmesine neden olurlar. Ağaç üzerinde kalan yapraklar ise fotosentez ve transpirasyon fonksiyonlarını yitirdiğinden gıda yapımı engellenmekte ve ağaçta bazı fizyolojik bozukluklar oluşmaktadır. Sonuçta ağaç zayıflar ve verimden düşer.

Hastalığa yakalanmış meyveler ise küçük ve şekilsizdir. Hastalığın epidemi yaptığı yıllarda meyveler fındık iriliğinde kalır, dökülür; bu durum kalitenin bozulmasına verimin de düşmesine neden olmaktadır. Yapılan zarar denemeleri ile de hastalığın yoğunluğuna bağımlı olarak üründe % 4.26 ile % 100 arasında kayıp oluştuğu belirlenmiştir. Hastalık farklı yoğunlukta olmakla birlikte tüm Türkiye'de görülmektedir.
Kültürel Önlemler :
Armut bahçelerinde ve armut yetiştiriciliğinin ekonomik olarak yapıldığı bölgelerde ardıç türleri kesilerek imha edilmelidir. Yaprakların diken gibi ve çok sık olması sebebiyle dal ve yaprakların arasından bulaşık dalların budanması çok zordur. Bu nedenle ara konukçu olan ardıç ağaçlarının ortadan kaldırılması gerekmektedir.

Bazı bölgelerde olduğu gibi ardıç ağaçlarının orman şeklinde bulunduğu yerlerde armut yetiştirilmemeli veya hastalıkla kimyasal yolla mücadele edilmelidir
Kimyasal Mücadele :
İlaç ağacın her tarafını kaplayacak şekilde uygulanmalıdır.
İlaçlama Zamanı :
1. İlaçlama: Çiçek tomurcukları patlamak üzereyken,
2. İlaçlama: Beyaz rozet devresinde,
3. İlaçlama: Çiçek taç yapraklarının % 80 - 90'ı döküldüğü zaman,
Diğer ilaçlamalar 3. ilaçlamadan sonra havalar yağışlı giderse haftada bir, yağışsız giderse 12-13 günde bir yapılmalıdır. Genellikle 3 ilaçlama yeterli gelmekle beraber yağışlı geçen enfeksiyon periyodların da 6 ilaçlama
Previous
Next Post »