FISTIK ÇAMI
Fıstık çamı
(Pinus pinea), çamgiller (Pinaceae) familyasından Ege, Akdeniz sahilleri,
Portekiz, İspanya, İtalya, Girit ve Türkiye'de yayılış gösteren çam türüdür.
Morfolojik özellikleri
Gençken yuvarlak,
yaşlı halde dağınık şemsiye gibi bir yapıya sahiptir. Gençken kuvvetli büyür.
20-25 m. boy yapar. Düzgün bir gövdeye ve bu gövdeden dik olarak çıkan yatay
duruluş dallara sahiptir. İğne yaprakları parlak açık yeşil renkli, 10-20 cm
uzunlukta ve uç kısmı sivridir. kozalakları kestane renginde, yumurtamsı veya
yuvarlak 10-15 cm uzunluk, 6-10 cm genişlikte, çok kısa saplı ve genellikle
reçinelidir. Tek veya iki tanesi karşılıklı dizilmiştir. Tohumları sert, soluk
kırmızı, uzunca ters yumurta biçiminde, oldukça büyük ve 3. yıl da olgunlaşır.
Ekolojik istekleri
Toprak istekleri
bakımından çok seçici olmaza da geçirgen kumlu,gevşek toprakları severler. Işık
ağacı olup gençlikte hızlı büyür ve derine giden kazık kök sistemine sahiptir.
Ağrılıkla 0-900 m aralığında Başta Ege Bölgesi olmak üzere Marmara, Akdeniz
bölgelerinde geniş yayılış gösterir. Rutubet isteği fazladır. Özellikle
Temmuz-Ağustos aylarında su açığı olmamalıdır. Kısa süreli donlara karşı
dayanıklı olmasına rağmen etkilenir. Atmosforik kirliliğe ve yeraltı
sularındaki tuzlulaşmaya karşı duyarlıdır. Yangın sonrası sürgün verme
kapasitesi yüksektir.
Türkiye'deki dağılımı
Türkiye
İspanya'dan sonra en fazla alana sahip ülkedir. Yaklaşık 100.000 hektar alanda
saf ya da kızılçam ile karışık bulunur. Özel ağaçlandırmalarda da yaygın olarak
kullanılan bir türdür. 8-10 yaşından sonra ekonomik olarak işletilmeye
başlanmakta ve 80-100 yaşına kadar fıstık üretimine devam edilmektedir. En
yoğun bulunduğu yöreler İzmir-Bergama (Kozak) ve Aydın-Koçarlı (Mazon)
ilçeleridir.
Yetiştirme
Çamfıstığı için
üretimi yapılan bu ağaçda kozalak toplama zamanları yağış durumuna göre
Ocak-Haziran ayları arasında değişmektedir. Zengin tohum yılları 3-4 yıl da bir
olan fıstıkçamı 28 günde çimlenmektedir. Üç yıllık kozalaklar aynı anda ağıcın
üzerinde görülebilir.
Tohum bileşimi
100 g
Çamfıstığında bol protein ve mineral vardır. 100 g içinde 45 g doymamış yağ
asidi, 31 g protein, 5 g karbonhidrat, mineraller ve su bulunmaktadır. 100 g
fıstığın kalori değeri 580 kaloridir. Bileşiminde linoleik asit ve oleik asit
vardır. Ayrıca omega 3 ve 6, B ve C vitaminleri, karoten, demir, çinko,
potasyum, manganez, fosfor bulunur.
Sign up here with your email
ConversionConversion EmoticonEmoticon