BAĞLARDA KÜSKÜT - (Cuseuta monogyna Vahl.)

BAĞLARDA KÜSKÜT - (Cuseuta monogyna Vahl.)

1- TANIMI VE YAŞAYIŞI

Küsküt, asalak tek yıllık bir bitkidir. Omcaya sarılarak onun gelişmesine mani olur ve onu kurutur. Bu parazit yabancıota halk, çor veremotu, şeytan saçı, kızılot gibi isimler verirler.

Bağ küskütünün gövdesi 1-3 mm kalınlıkta, koyu kahverengi ve sert olmasıyla diğer küsküt türlerinden ayrılır.

Toprağa kendiliğinden dökülen küsküt tohumları uygun toprak nemi ve sıcaklık bu/unca çimlenir. Sonradan omcanın gövde renginde 10-15 cm boyunda çimlenme dalı uzatarak, ucunda bir kıvrılma ile omcaya sarılır. Dallarında bulunan tarak dişi gibi Çıkıntıları ile tutunur ve bitkinin öz suyunu emerek büyümeye başlarlar ve topraktan ilgiyi keser.

Küskütün ikinci bir çoğalma şekli, küskütün tutunmasına yarayan tarak gibi Çıkıntılı kısımlarından kopan parçacıkların omca üzerine düşerek tutunup gelişmesi ile olur. Bitki üzerinde tutunup gelişmiş küskütün iplik dallarında çok sık top şeklinde çiçek açar. Çiçekler kümeler şeklinde olup renkleri pembe, menekşe ve bazende sarıdırlar ve temmuzdan eylül ayına kadar görülürler. Her bir top yüzlerce tohum taşır. Tohumların bir kısmı olgunlaşır toprağa düşer ve hemen çimlenir. Bir kısmı da toprak yüzeyine yakın kısımda kalır ve 5-15 yıl durgun bir halde çimlenme gücünü kaybetmeden durur.

2. ZARAR ŞEKLİ VE EKONOMİK öNEMİ

Tohumla çoğaldığı gibi saç ve sarılıcı dallarının parçaları ile de çoğalır. Toprağa düşen tohumları ilkbaharda hava koşullarına göre çimlenir, omcayı yakalayıp tutunur topraktan ilişkisini kestikten sonra omca üzerinde ortaklaşa yaşar, daldan dala uzanır. Bitkiden bitkiye geçer bitkinin içinden gıdasını çekerek bitkıyi zayıflatır, sonunda kurutur.

Yurdumuzda Ankara, Çankırı, Şanlıurfa, Diyarbakır, Elazığ, Nevşehir, Van, Gaziantep ve Yozgat bağlarının çoğu bağ küskütü ile bulaşıktır.

3. MÜCADELESİ

3.1. Kültürel önlemler:

Bağ küskütü ile mücadelede bilhassa yayılmayı önleyici önlemlere ve kültürel mücadele usullerine ağırlık vermek gerekir. .

Küskütle bulaşık bağlar sık sık gezilerek küskütlü olduğu görülen omcalarda, küskütlü dallar geride kalıntı bırakmayacak şekilde kesilmeli ve derhal imha edilmelidir.

Küskütün tohum bağlamasına meydan vermeden omcalar üzerindeki küskütler toplanmalı ve imha edilmelidir.

İlkbaharda mayıs ayı başlarında omcalar yapraklanmadan önce toprağa düşmüş tohumlarının çimlenmesine veya omca damarına tutunmasına mani olmak için evvelce küskütlü olduğu saptanan omcaların altına taç genişliğinden daha geniş olmak üzere 510 cm kalınlıkta saman dökmeli, küskütün çimlenmesini oluşturduktan ve samana sarılmasından sonra samanlar yakılmalıdır.

Bağ küskütü ile mücadele de, yüksek budama ile omcaları tele veya çardağa almanın da iyi bir önlem olduğu saptanmıştır. Yüksek budama ile birlikte saman yaymanın daha iyi sonuç vereceği, ancak dikkatsizlik sonucu geride kalan ve kültür bitkisine tutunan bir kaç küskütün çabucak gelişerek omcaları tamamen saracağı ve onlara zararlı olacağı akıldan çıkarılmamalıdır.

KüskütIe bulaşık bağlardan ve omcalardan üretim gayesiyle çubuk alınmamalı ve bulaşık olmayan sahaların bu yolla ve diğer şekillerle bulaştırılmasından sakınmalıdır.

Bağ küskütünün yoğun bir şekilde sardığı bağlar şayet yukarıdaki önlemlerle kurtarılamayacak durumda ise tamamen imha edilmeli ve parazitin arız olamayacağı bitkiler yetiştirilmelidir.

3.2. Kimyasal Mücadele:

3.2.1. ilaçlama Zamanının Tespiti:

Omcalar uyanmadan önce toprakta küsküt tohumlarının çimlenmelerini önlemek için, ilaçlama toprağa yapılmalıdır.

3.2.2. Kullanılacak ilaçlar ve Dozları

Bakınız (Kullanılan etkili madde)

3.2.3 ilaçlama Tekniği

ilaçlamalar omcalar uyanmadan önce, toprak ilaçlaması şeklinde yapılır. ilaçlamadan sonra toprak 3-4 cm derinliğe kadar karıştırılır. ilaçlamadan sonra hafif yağmur yağarsa veya toprak hafif ıslatılırsa ilaçların küsküt tohumlarına etkisi fazlalaşır.